Irish Class, May 7, 2018

Rang Gaeilge, 7ú lá mí na Bealtaine 2018

<!–

Fadas: áéíóúÁÉÍÓÚ

–>

Seanfhocail

An té a bhíonn síos, buailtear cloch air	He who is down, is hit by a stone.
agus an té bhíonn suas, óltar deoch air.	and he who is yup, drink is drunk by him
taod=taghd	fit, impulse
is iomaí taod a thig i lá earraigh	Many an impulse comes on a spring day	=

#1. Tá Garda ag siúl síos an bóthar agus feiceann sé déagóir ag iarraidh glas a bhaint de rothar.

Garda: cad a dhéanann tú anseo? Tá cuma gadaí rothar ort

Déagóir: Tada. Táim ag feitheamh anseo ar dhuine éigin.

feitheamh	watching; waiting for

Garda: Tá cuma gadaí rothar ort. An é sin an rothar leat:

Déagóir: Is liom, ach ní féidir liom an glas a bhaint de mar tá an eochair caillte agam.
Táim tar éis glaoch a chur ar m’athair agus beidh sé anseo sula i bhfad.

glas	lock
eochair	key
Táim tar éis glaoch a chur ar m’athair	I have called my father
beidh sé anseo sula i bhfad	He will be here before long

Garda: Cad é uimhir theileafóin do athar. Ba mhaith liom labhairt leis.

#2. Tá an príomhoide ag glaoch ar mháthair Sheáin.

Príomhoide: An tusa máthair Sheáin Uí Chonchúir?

Máthair: Is mise. Cé tú féin agus cén fáth a bhfuil tú ag iarraidh?

Príomhoide: Bhuel tharla eachtra sa chlós ar maidin agus theastaigh uaim í a phlé leat.

eachtra	incident
clós	yard
plé	discussion

Máthair: Cén saghas eachtra?

Príomhoide: Bhuel dealraíonn sé gur mhaslaigh duine éigin Seán agus gur bhuail sé an scoláire eile.

dealraigh	shine forth, illuminate
Dealraíonn sé go	It appears that
maslaigh	insult, affront, abuse
scoláire	scholar

Máthair: Ní dhéanfadh Seán sin riamh. Is buachaill deas é.

Príomhoide: Ní theastaíonn uaim é sin a rá ag an bpointe seo. Táim ag glaoch ort le cuireadh a
thabhairt duit teacht isteach go dtí an scoil leis an rud ar fad a phlé agus teacht ar réiteach.

Ní theastaíonn uaim é sin a rá ag an bpointe seo	I do not like to say that at this point
Táim ag glaoch ort le cuireadh a thabhairt duit teacht isteach go dtí an scoil	I am calling to invite you to come into the school
leis an rud ar fad a phlé agus teacht ar réiteach	to discuss everything and come to a solution

Máthair: Cé hé an mac léinn eile agus cad a dúirt sé?

Príomhoide: Faoi mar a dúirt mé cheana féin ní theastaíonn uaim é sin a phlé ag an bpointe seo. An
oirfeadh sé duit teacht isteach chun na scoile an Mháirt seo chugainn?

Faoi mar a dúirt mé cheana féin ní theastaíonn uaim é sin a phlé ag an bpointe seo.	As I already said, I do not want to discuss that at this point.
An oirfeadh sé duit	Would it suit you
…teacht isteach chun na scoile an Mháirt seo chugainn?	…to come into the school next Tuesday?

Máthair: Is fuath le Tomás mo Sheán. Is bulaí é.

Príomhoide: Ní dúirt mé gurbh é Tomás a bhí ann agus ní haon réiteach é an foréigean is cuma cad
dúradh leis. Anois an bhfuil tú sásta teacht isteach agus an t-ábhar seo a phlé? Ní theastaíonn uaim go
gcothófaí fadhbanna sa rang, go mór mór agus iad i mbliain na hArdteiste.

Ní dúirt mé gurbh é Tomás a bhí ann	I did not say it was Toms
foréigean	violence
ní haon réiteach é an foréigean is cuma cad dúradh leis	violence is no solution no matter what was said to him
Anois an bhfuil tú sásta teacht isteach agus an t-ábhar seo a phlé?	Now are you satisfied to come in and discuss the matter
cothaigh	feed, nourish, sustain, aggravate	cond aut aggravate
Ní theastaíonn uaim go gcothófaí fadhbanna sa rang	I do not want that problems would be aggravated in the class
go mór mór agus iad i mbliain na hArdteiste	the more that they are in the year of the leaving cert.

Máthair: Bliain na hArdteiste? Níl Sean ach dhá bhliain déag d’aois.

Príomhoide: Ó! Is dóigh liom go bhfuil an duine mícheart agam.

Is dóigh liom go bhfuil an duine mícheart agam.	O! I think I have the wrong person

---

breis	increase, additon
in aghaidh	against
le aghaidh	for the sake of
ar aghaidh [mé]	facing [me], opposite [me]

Nótaí faoi scéal

Tá slaghdán ar Mia.
Tháinig sé níos mó ná seachtain ó shin
chuaigh sí ag obair Dé Máirt seo caite
Chaill sí a guth ann
Caitheann sí a labhairt i gcogar anois
tá sé seo an-deacair di
Is maith léi labhairt agus canadh
ní féidir léi
tá casacht uirthi uaireanta
chuaigh sí chuig dochtúir
dúirt an dochtúir gur ábhar víris é
tá antaibheathaigh gan úsáid
dúirt an dochtúir go bhfuil an slaghdán céanna ar daoine go lear.
Maireann sé coicís
Ní bean sona í Mia anois

---

<!–

---

Scéal

---

---

–>

<!–

–>