Irish Class, November 27, 2017
Rang Gaeilge, 27ú lá Mí na Samhna 2017
<!–
Fadas: áéíóúÁÉÍÓÚ
–>
Seanfhocal
| Ba mhaith an teachtaire le cur I gcoinne an bháis thú. | You would be a good person to send for Death! | Said of someone who dawdles, a slow-poke, just the kind of person you’d send on an errand you don’t want to see completed. |
| Ní bhíonn imirce gan chaill. | No moving without loss. | |
Fiche bliain ag spalpadh na Gaeilge (tuilleadh)
| Fiche bliain ag spalpadh na Gaeilge | 20 years of the Irish bursting forth | |
-
An Réadúlacht
Más abhóg éiginnte a bhí sa chúrsa Gaeilge úd i nGleann Cholm Cille (agus sna cinn a rinne mé an dá
shamhradh ina dhiaidh) bhí dóchas ag baint leis freisin. Cosúil le cuid mhór foghlaimeoirí bhí aislingí
ábhairín miréadúla agam ag an am faoi athréimniú na Gaeilge mar phríomhtheanga na hÉireann agus
a leithéid. Is cuimhin liom go ndúirt Liam Ó Cuinneagáin, stiúrthóir Oideas Gael, linn ag an am gur
ábhar ceiliúrtha a bheadh ann dá bhféadfaí an méid Gaeilge a bhí fágtha in Éirinn an tráth sin a
choinneáil beo.réadaigh make real, realize vn réadú abhóg bad impulse, tall story, banter éiginnte uncertain, undeterimed, indefinite úd yon, yonder, that dóchas hope réadúil Real, realistic bhí aislingí ábhairín miréadúla agam I had somewhat unrealistic dreams réimniú progress a leithéid the like an méid Gaeilge the amount of Irish tráth time, occasion, day, period -
Teachtaireacht rud beag ghruama ach stuama a bhí sa mhéad seo d’fhear óg a mbíodh brionglóidí lae
aige faoi thodhchaí gheal Ghaelach. Ach ag an am céanna, i ngan fhios dó féin, thug Liam sampla dom
de cad is féidir le duine a bhaint amach má chuireann sé croí agus anam isteach i gcúis, i dtogra saoil.Teachtaireacht message, errand f gruama gloomy, sad, somber stuama Sensible, level-headed; self-possessed, staid, prudent méad amount; whatever we are talking about brionglóid dream todhchaí future geal bright Gaelach Irish i ngan fhios dó féin without knowing it hem self thug Liam sampla dom de cad is féidir le duine a bhaint amach má chuireann sé croí agus anam isteach i gcúis Liam gave me an example of what one can achieve if he adds heart and soul into a cause -
Dhá chúrsa samhraidh eile a rinne mé ag Oideas Gael sular thug idirmhalartú ollscoile a fhad le
Gaillimh mé, áit a mbeadh cónaí orm ar feadh an chuid ba mhó den dhá bhliain déag a chaithfinn in
Éirinn ina dhiaidh sin. Tháinig blas an iarthair ar mo chuid Gaeilge, ach go dtí an lá atá inniu ann tá
daoine ann a chloiseann iarsmaí ón nGleann ar mo chuid cainte. Sampla amháin: cé go raibh mé ‘sa
bhaile’ i nGaillimh, ní dhéarfainn go brách go raibh mé ‘sa mbaile’ ann, mara déarfadh muintir na háite.Dhá chúrsa samhraidh eile a rinne mé ag Oideas Gael I took two other summer courses at OG idirmhalartú ollscoile university exchange thug … a fhad le Gaillimh mé took me as far as Galway áit a mbeadh cónaí orm ar feadh an chuid ba mhó den dhá bhliain déag a chaithfinn in Éirinn ina dhiaidh sin. where I would live for most of the twelve years I would spend in Ireland after that. Tháinig blas an iarthair ar mo chuid Gaeilge, A western accent came on my Irish ach go dtí an lá atá inniu ann tá daoine ann a chloiseann iarsmaí ón nGleann ar mo chuid cainte. until today there are people who hear the relics of the Glen in my speech cé go raibh mé ‘sa bhaile’ i nGaillimh, though I was ‘sa bhaile’ in Galway ní dhéarfainn go brách go raibh mé ‘sa mbaile’ ann I would never say ‘sa mbaile’ there mar a déarfadh muintir na háite like the people of the place would say -
Áiféis a bheadh ann a rá gurb é Gleann Choim Cille mo ‘bhaile’ in Éirinn, toisc nach bhfuil aithne
agam ach ar bheirt nó triúr san áit. Ach mothaím ceangal láidir leis an nGleann toisc gurbh ann a
cuireadh tús leis an gcaidreamh saoil atá agam leis an nGaeilge. Ceangal, táim cinnte, a mhothaíonn
na mílte daoine ar fud na cruinne.Áiféis nonsense a rá gurb é Gleann Choim Cille mo ‘bhaile’ in Éirinn to say GCC was my ‘home’ in Ireland toisc nach bhfuil aithne agam ach ar bheirt nó triúr san áit. Because I only knew two or three people in the place Ach mothaím ceangal láidir leis an nGleann but I feel strong ties with the Glen caidreamh intimacy toisc gurbh ann a cuireadh tús leis an gcaidreamh saoil atá agam leis an nGaeilge. because it was there I began the life’s relationship I have with Irish.
“Unraveling Practice”
-
Measann an saineolaí ríomhaireachta Kevin Scannell, ó Ollscoil Missouri i St Louis,
go mbeidh tionchar ag an athrú atá déanta ag Twitter ar líon na gcarachtar a cheadaítear i ngiolcacha
ar nósanna scríbhneoireachta na Gaeilge ar líne.Measann an saineolaí ríomhaireachta Kevin Scannell, The computer expert KS estimates go mbeidh tionchar ag an athrú there will be an influence from change atá déanta ag Twitter ar líon na gcarachtar a cheadaítear i ngiolcacha that Twitter has made in the number of characters allowed in tweets ar nósanna scríbhneoireachta na Gaeilge ar líne on Irish writing habits online -
An tseachtain seo, chuir Twitter a dhá oiread sin, 280 carachtar, ar fáil d’úsáideoirí i ngach teanga
ach amháin teangacha an Chian-Oirthirnach dteastaíonn mórán spáis uathu ar chor ar bith chun abairtí fada
a chur in iúl a bhuí leis an gcóras scríbhneoireachta atá i bhfeidhm sna teangacha sin.chuir Twitter a dhá oiread sin, Twitter doubled ar fáil d’úsáideoirí i ngach teanga available for users in every language ach amháin teangacha an Chian-Oirthirnach except the languages of the far east buí thanks a bhuí leis thanks to iúl knowledge an gcóras scríbhneoireachta atá i bhfeidhm sna teangacha sin. the writing system used in those languages -
Maíonn an Foras Pátrúnachta go bhfuil ganntanas mór múinteoirí in Éirinn anois mar gheall ar an líon ard múinteoirí óga
a théann ar imirce agus iad ag obair sa Mheán-Oirthear, áit ar féidir leo suas le €5,500 sa mhí a thuilleamh saor ó cháinmaígh state, claim Foras Pátrúnacht patronage foundation ganntanas scarcity, shortage mar gheall ar an líon ard múinteoirí óga a théann ar imirce because of the high number of young teachers that emigrate iad ag obair sa Mheán-Oirthear they are working in the middle east áit ar féidir leo suas le €5,500 sa mhí a thuilleamh saor ó cháin place where it is possible for them to earn
up to €5,500 monthly tax free -
Chuala an dara bean caint an aeróstaigh agus chuir a ladar sa scéal. De réir na tuairisce,
mhaígh an dara bean gur léirigh an t-aeróstach drochmheas ar an bpaisinéir eile agus gur cheart do dhuine
atá ag obair ar eitilt ó Barcelona go Mionarca, dhá cheantar a bhfuil stádas oifigiúil ag an gCatalóinis iontu,
a bheith in ann an teanga a labhairt.aeróstach air hosterss Chuala an dara bean caint an aeróstaigh the second woman heard the speech of the flight attendant chuir a ladar sa scéal intervened in the story De réir na tuairisce According to the report mhaígh an dara bean gur the 2nd woman claimed that léirigh an t-aeróstach drochmheas ar an bpaisinéir eile the flight attendant showed contempt for the other passanger gur cheart do dhuine atá ag obair ar eitilt ó Barcelona go Mionarca, that is right for a person who is flying from Barcelona to Minorca dhá cheantar a bhfuil stádas oifigiúil ag an gCatalóinis iontu two regions that have officially Catalonian status a bheith in ann an teanga a labhairt to be able to speak the language
| D’oibrigh Mia go déanach Dé Céadaoin | ||
| Ba iomarca oibre dinnéar mór Dé Déardaoin | ||
| Thug muid lá suaimhnis ansin. | ||
| chodamar go déanach | ||
| D’ith muid bricfeasta | ||
| Scannán “Conradh Cirt” | Movie “Justice League” | ceart “justice” gs cirt |
| Forfhear | Superman | |
| Fear Sciatháin leathair | Batman | |
| Fear Uisce | Aquaman | |
| Bean Iontais | Wonder Woman | |
| Cibearg | Cyborg | |
| An Splanc | the flash | |
| fathach | giant | |
| Boscaí Máthar | mother box | |
| scéal ar ais | backstory | |
| Filleann Forfhear ó bhás | ||
| déanann sé seo fadhbanna i ngach scéal nuair a tharlaíonn sé | ||
| Dinnar Lae an Altaithe dé hAoine | ||
| Níor tháinig muid go dtí meal siopadóireachta dé hAoine. | ||
| ní raibh aon bhrú ann | ||
| Bhí an béile gnáth, ach an-bhlasta | ||
| turcaí, prataí, bachlóga Bhruiséile, mónóg | ||
| chuir sí ispíní faoi chraiceann an turcaí | ||
| fhan sé tais | ||
| d’fhoghlaim sí an cleas seo bliain ó shinS |
| doirteal | sink | (kitchen bathroom, etc.) |
| togra saoil | life work | |
<!–
–>
From Hilbert Space to Dilbert Space, and beyond 