Irish Class, April 10, 2017

Rang Gaeilge, 10ú lá mí Aibreáin 2017

<!–

Fadas: áéíóúÁÉÍÓÚ

–>

Seanfhocail

riabbhach	dull, gloomy, variable; striped
Geimhreadh ceoch, earrach reoch, Samhradh riabhach, agus fómhar grianach— Geimreadh reoch, earrach ceoch, Samradh grianach augs fómhar riabhach.	Winter foggy, spring frosty, summer variable and autumn sunny— Winter frosty, spring foggy, summer sunny and autumn variable.
laethanta na riabaí	late April/early March
Níl siad le fáil dubh bán ná riabhach	They are not to be had in any way, shape or form

Nótaí faoi scéal

cáin	tax	f gs cánach pl cánacha
am na cánacha	taxes time
Tá páipéir go leor ar mo dheasc/i>
Tá ceithre foirmeacha againn
Tá foirm amháin do gach mac agus foirm eile mé féin agus mo bhean chéile
Tá míchumais ar na triúr mac
caithimid a líonadh amach na foirmeacha
Tá an fhoirm Séamas, mo mhac is sine, simplí
Tá an fhoirm Nicholais, mo mhac is óige, simplí freisin.
Is míchumas Tom an ceann is measa
uathachas	autism
Tá uathachas mór air, ach tá ciste iontaobhais
Is é an t-airgead go maith, ach is iad na cánacha an-deacair
Foirm deich daichead a haon
Déanann cuntasóir na foirmeacha sin
is é foirm Mia agus mise mo thasc
ár poist. mise ag Contae Hennepin agus Mia ag siopa deoch
íocann Séamas mar gheall bhfuil sé ina chónaí sa teach
tá gnó snáth beag ag MIa
fuair muid foirmeacha deich nócha is naoi
carthanas	charity
thug muid bronntanais do charthanacht
asbhaint	deduction
asbhaintí eile go leor
oibre go leor, ach ach ní ró-deacair ag úsáid TurboTax
Ní theastaíonn uaim a íoc cuntasóir don fhoirm seo. ceann amháin go leor

---

Scéal fá Naomh Padraig agus Oisin

Nuair a bhí Naomh Padraig anseo i nÉirinn bhí
Oisin a fear deireannach de na Fiannaibh ann fosta.
Lá amháin thit Naomh Padraig agus Oisin chun cómhrá.
Thrácht siad ar an cineal aimsire a bhíodh an t-am
sin.
Duirt Oisin le Naomh go raibh difear mór
idir an cineal aimsire a bhíodh an ansin agus an cineal aimsire a bhí ann
nuair a bhí seisean ina ghasúr.
Duirt sé go mbíodh fuacht ar dheireadh Earraigh bailc
ar dheireadh Samhraidh, clocha sneachta ar dheireadh Fómhar
agus sioc ar dheireadh Gheimhridh.

Rinne siad móran trácht ar an aimsear idir
deireadh. Thug Naomh Parraig eolas do fán créideamh fíor.
agus thug baisteadh dó. Bhí Naomh Padraig é féin
ag éirí aosta in a am agus bhí croisín leis. Bhí
iarrain ar deireadh an criosín aige sa chluiche ‘s
go gcoinneodh sé greim ar an talamh. Nuair a
bhí sé gabhail a thabhairt bhaisteadh do Oisin sháith sé
an croisín sa talamh agus cad/céard é [caidé] rinne sé ach
an crosín a chuir trid [frid} cois Oisin. Nuair a bhí
an baisteadh thart thug sé fá dear cad/céard é [caidé] bhí
deánta aige agus ars sé le Oisin, “Ca tuige nar labhair tú.” “O maise,” deir Oisin, “shil mise gur den bhaisteadh sin.”

<!–

Adjectives

fá	about	Don.
fosta	still [alive]
Lá amháin thit Naomh Padraig agus Oisin chun cómhrá.	One day St. Patrick and Oisin fell to conversation.
Thrácht siad ar an cineal aimsire a bhíodh an t-am sin.	They mentioned the sort of weather there used to be then	past hab
Duirt Oisin le Naomh go raibh difear mór idir an cineal aimsire a bhíodh an ansin agus an cineal aimsire a bhí ann nuair a bhí seisean ina ghasúr.	Oisin aaid to Saint that there would be a big difference between the type of weather there was then then and the type of weather that there was when he was a boy.
fuacht	cold
Duirt sé go mbíodh fuacht ar dheireadh Earraigh	He said there would be cold at the end of spring
bailc ar dheireadh Samhraidh	downpours at the end of summer
hail the end of autumn	hail at the end of autumn
sioc ar dheireadh Gheimhridh	frost at the end of winter
Rinne siad móran trácht ar an aimsear idir deireadh.	They mentioned a lot the weather between the end
Thug Naomh Parraig eolas do fán créideamh fíor.	St. P gave information about the true faith
agus thug baisteadh dó.	and gave him baptism
baisteadh	baptism
aosta	aged, old
croisín	crozier	dim of cros “cross”
Bhí Naomh Padraig é féin ag éirí aosta in a am agus bhí croisín leis.	St. P himself was getting old in his time and had a crozier with him
greim	grip, grasp
Sa chluiche is go	in such a way
Bhí iarrain ar deireadh an criosín aige sa chluiche ‘s go gcoinneodh sé greim ar an talamh.	There was iron at the end of the crozier he had in such a way that it would keep a grip on the ground
séan	sign, omen
sáith=sáigh	stab, thrust
Nuair a bhí sé gabhail a thabhairt bhaisteadh do Oisin sháith sé an croisín sa talamh	When he gave baptism to Oisin he thrust the little crozier into the ground
cad/céard é [caidé]	what is it
cad/céard é [caidé] rinne sé ach an crosín a chuir trid [frid] cois Oisin.	What did he do but put the crozier through Oisin’s foot
Nuair a bhí an baisteadh thart thug sé fá dear cad/céard é [caidé] bhí deánta aige agus ars sé le Oisin	When the baptism was past he noticed what he had done and he said to O
“Cad chuige nar labhair tú.”	why didn’t you speak?
shil mise gur den bhaisteadh sin.	I thought that was part of the baptism

---

Scéal

---

---

–>

<!–

–>