Irish Class, August 8, 2016
Rang Gaeilge, 8ú lá Mí na Lúnasa 2016
<!–
Fadas: áéíóúÁÉÍÓÚ
–>
<!–
Seanfhocal
–>
Labhair mé faoi Convergence
| féile ficsean eolaíochta | science fiction festival | |
| sé mmhile | 6 thousand | |
| bhí rudaí i dtrí óstáin, DT, Sheration, 7 Crown Plaza | ||
| scannáin | movies | |
| plé suimiúil | interesting discussion | |
| eolaíocht fíor | real science | |
| go leor daione le héadaí aisteach | many people with strange clothes | |
| go háirithe as Cogaí Réaltaí | ||
| nua i mbliana seo Rey agus BB 8, ach ní chonaic mé Finn | ||
| fantaisíocht | fantasy | |
| cluichí | games | |
| caogu pinginí | fifty pennies | |
| linn snámh | swuimming pool | |
| ró-ghlórach | too noisy | |
| seomraí siopadóreachta | dealers’room | |
| D’fhéadai sibh a cheannach leabair, éadaí aisteach, seodra, sceanna …. | You could buy books…. | |
| Bhí Mia ag diol snáth ansin. Tá cniotálaí go leor | ||
| dhíol sí snáth go leor | ||
| deireadh seachtaine go maith don ghnó teaghlaigh | ||
| Chonaic mé Shari cúpla uair | ||
| Bhí Sheraton Sofitel blianta anuas | ||
| Tá bialann breá ansin | ||
| D’ith muid dinnéar ansin aon uair amháin | ||
Change to negative
| Beidh Ó Ríordáin, a chaill a shuíochán Dála… | Beidh Ó Ríordáin, nár chaill a shuíochán Dála… | |
| Ba iad ROSG Teoranta a rinne leitheidí | Ba iad ROSG Teoranta nach ndearna leitheidí | |
| The cat jumped | I see the cat that jumped | |
| The woman laughed | He heard the woman who laughed | |
| The house was red | I see the house that was red | |
| The priest read the book | I saw the priest who read the book | |
| The priest saw the movie | I like the movie that the priest saw | |
| The athlete kicked the ball | I was watching the athlete who kicked the ball | lúthchleasaí |
| He lit the fire with a match. | I brought the match he lit the fire with. | |
| The man writes with purple ink. | I see the man who writes with purple ink. | |
| The woman went into the house. | I see the woman who went into the house. | |
| The man hit the board with a hammer. | I bought the hammer the man with the board with. | |
| The woman hit the board with a hammer. | I painted the board that the woman hit with a hammer | |
| The woman cleaned the board with soap. | ||
| I see the woman who cleaned the board with soap. | ||
–>
Ligimis do pháistí a mbeatha a chur i mbaol!
Let your chilren put their lives in danger
<!–
–>
-
Ar éigean a ligtear páistí amach leo féin ag spraoi agus ag súgradh anois ligimis dóibh a gcuid
misnigh ‘a thraenáil’, a scríobhann ár gcolúnaíAr éigean hardly, barely are allowed ag spraoi at play ag spraoi agus ag súgradh fun and play misneach courage m gs misnigh traenáil train (v), training -
Nuair a bhí mé i mo ghasúr dhéanainn rudaí a mbreathnófaí anois orthu mar rudaí contúirteacha.
Théinn ag rothaíocht fud fad na dúiche gan tuairim ag mo thuistí cá raibh mé. Théadh mé féin
agus mo chomrádaithe ón scoil ag spraoi ar láithreacha tógála, le trealamh na dtógálaithe a bhí
imithe abhaile. Nuair a bhí mé trí bliana déag théinn féin agus mo dheartháir óg, nach raibh ach
dhá bhliain déag, ag taisteal fud fad na hÍsiltíre le ticéad speisialta do dhéagóirí a bhíodh ag
comhlacht na dtraenacha. Ní bhíodh pioc imní ar ár dtuismitheoirí fúinn, nó má bhí, níor lig siad
tada orthu.rudaí a mbreathnófaí anois orthu mar rudaí contúirteacha things now regarded as dangerous things Théinn ag rothaíocht fud fad na dúiche gan tuairim ag mo thuistí cá raibh mé. I used to go cycling around the district without my parents having any idea where I was Théadh mé féin agus mo chomrádaithe ón scoil ag spraoi ar láithreacha tógála, Myself and my school comrades would go play on conctruction sites le trealamh na dtógálaithe a bhí imithe abhaile. with the equipment of the builders who had gone home. ag taisteal fud fad na hÍsiltíre le ticéad speisialta do dhéagóirí a bhíodh ag comhlacht na dtraenacha. traveling across the Netherlands with a special ticket the train company had for teenagers Ní bhíodh pioc imní ar ár dtuismitheoirí fúinn, nó má bhí, níor lig siad tada orthu. Our parents did not have any pick of worry about it, or if they did, did not let anything on. -
Go deimhin, dhéanaidís féin rudaí a ndéarfaí ina dtaobh inniu nach raibh siad stuama. Bhí veain
againn. Ní raibh suíochán cúil inti ach ar ndóigh bhí beirt pháistí le hiompar timpeall na tíre chuig
mamó agus scata gaolta eile. Bhí réiteach ag mo mham. D’aimsigh sí dhá chúisín mhóra toilg a bhí
caite le taobh an bhóthair ag duine éigin agus chuir i gcúl an chairr iad.dhéanaidís féin rudaí a ndéarfaí ina dtaobh inniu nach raibh siad stuama. they did things themselves that they say today are not prudent Ní raibh suíochán cúil inti It did not have a back seat in it ar ndóigh bhí beirt pháistí le hiompar timpeall na tíre chuig mamó but of course transported two children aroung the country to Grandma scata gaolta eile crowd of other relatives Bhí réiteach ag mo mham. My mom had a solution. D’aimsigh sí dhá chúisín mhóra toilg She found two large cushion sofa -
Seo linn, ag réabadh síos an mótarbhealach, mise agus mo dheartháir inár suí ar na cúisíní seo
nach raibh ceangailte le rud ar bith. Ní raibh radharc ar bith ar chrios sábhála ach an oiread – ná
ar phóilín a chuirfeadh fíneáil orainn.Seo linn, Here we go ag réabadh síos an mótarbhealach, tearing down the motorway Ní raibh radharc ar bith ar chrios sábhála ach an oiread no sign at all of an indication of a seat belt ná ar phóilín a chuirfeadh fíneáil orainn. and a policeman would not fine us -
Níorbh í mo mham amháin a raibh dearcadh réchúiseach aici ar chúrsaí sábháilteachta. Nuair a
théimis ar saoire go Críoch Lochlann sa veain chéanna d’fhanadh na cúisíní sa bhaile agus chuirtí
struchtúr adhmaid isteach chun veain cheart champála a dhéanamh aisti. Bhínn féin agus mo
dheartháir inár luí béal fúinn ar an struchtúr seo, ag breathnú amach tríd an ngaothscáth agus ár
lámha faoinár smig. Níor rith sé le héinne go dteilgfí amach tríd an ngaothscáth céanna muid, mar
a bheadh dhá dhiúracán, dá mbeadh orainn stopadh go tobann.Níorbh í mo mham amháin a raibh dearcadh réchúiseach aici ar chúrsaí sábháilteachta. It was not only my mom who had a relaxed attitude on matters of safety Nuair a théimis ar saoire go Críoch Lochlann When we went on vacation to Scandinavia d’fhanadh na cúisíní sa bhaile the cushions stayed at homv chuirtí struchtúr adhmaid isteach chun veain cheart champála a dhéanamh aisti. put a wooden structure in the van to make a proper camper from it Bhínn féin agus mo dheartháir inár luí béal fúinn ar an struchtúr seo My brother and myself used to lie
mouth under us in this structureag breathnú amach tríd an ngaothscáth looking out through the windshield ár lámha faoinár smig teilg cast, throw mar a bheadh dhá dhiúracán like two missiles -
Ag caint ar dhiúracán, sórt diúracán kamikaze a bhí sa veain féin. Toisc go mbíodh stáisiúin
pheitril gann go leor i dtuaisceart Chríoch Lochlann líonadh m’athair canna breosla plaisteach le
peitreal, ar fhaitíos na bhfaitíos. Cá gcuireadh sé an canna breosla breise seo? Is ea go díreach,
cheanglaíodh sé de ghríl an chairr é, díreach os cionn an tuairteora tosaigh – ábhar pléascach a
shéidfeadh in aer muid ar fad dá mbuailfeadh muid crann, nó carr eile.Toisc go mbíodh stáisiúin
pheitril gann go leor i dtuaisceart Chríoch LochlannSince gas stations were scarce in northern Scandinavia líonadh m’athair canna breosla plaisteach le peitreal My father filled plastic fuel cans with gas faitíos fear ar fhaitíos na bhfaitíos just in case Cá gcuireadh sé an canna breosla breise seo? Where would he put these cans of fuel? Is ea go díreach Yes exactly cheanglaíodh sé de ghríl an chairr é, would be tied to the grill of the card díreach os cionn an tuairteora tosaigh just above the front bumper ábhar pléascach a shéidfeadh in aer muid ar fad dá mbuailfeadh muid crann explosive material that would blow up in the air of us all if we would hit a tree -
Ach féach! Tá mé fós anseo ag clóscríobh liom ar mo shuaimhneas!
Tá mé fós anseo ag clóscríobh liom ar mo shuaimhneas! I am still here typing peacefully. -
Ach ní dhéanfadh tuismitheoirí an lae inniu na rudaí a dhéanadh mo thuismitheoirí sna hochtóidí
agus tá faitíos orm nach ndéanann páistí an lae inniu na rudaí a dhéanainnse nuair a bhí mé óg. Tá
buachaill beag dá chuid féin ag mo dheartháir óg. Is i suíochán sábháilte do pháistí a
thaistealaíonn an leaid beag sin. Tagann fearg ar mo dheartháir aon uair a chuimhníonn sé ar na
cúisíní a bhíodh i gcúl veain mo mhuintire.Ach ní dhéanfadh tuismitheoirí an lae inniu na rudaí a dhéanadh mo thuismitheoirí sna hochtóidí But parents would not do today what my parents did in the 80s tá faitíos orm nach ndéanann páistí an lae inniu na rudaí a dhéanainnse nuair a bhí mé óg. I fear children today don’t do things I did when I was young. Tá buachaill beag dá chuid féin ag mo dheartháir óg. My younger brother has a little boy of his own Is i suíochán sábháilte do pháistí a thaistealaíonn an leaid beag sin. That little lad is in a safe seat for children when he travels. Tagann fearg ar mo dheartháir aon uair a chuimhníonn sé ar na cúisíní a bhíodh i gcúl veain mo mhuintire. My brother becomes angry any time he remembers the cushions that would be in the back seat of the van of my people -
D’fhéadfaí mífhreagracht a chur i leith mo thuismitheoirí (mar a dhéanann mo dheartháir) ach dar
liom féin nach raibh ann ach go raibh dearcadh difriúil ar an saol acu. Dearcadh, is oth liom a rá,
atá sa chill – in aice leis an tuairim a bhí coitianta nuair a bhí mé óg gur i bhfeabhas a bheadh an
saol ag dul seasta, seachas i ndonas.D’fhéadfaí mífhreagracht a chur i leith mo thuismitheoirí Unresponsiveness/disparity could be attributed to my parents mar a dhéanann mo dheartháir as my brother does dar liom féin nach raibh ann not according to myselft ach go raibh dearcadh difriúil ar an saol acu. but they had a different perspective on life Dearcadh, is oth liom a rá, A perspective, I regret to say atá sa chill that is dead [in the cemetary] in aice leis an tuairim a bhí coitianta nearly in the popular opinion gur i bhfeabhas a bheadh an saol ag dul seasta, that would improve the life going steady/permanent seachas i ndonas. except worse -
Sa lá atá inniu ann, tá gach rud ‘contúirteach’.
Sa lá atá inniu ann, Nowadays tá gach rud ‘contúirteach’ everything is ‘dangerous’ -
Ar éigean a ligtear páistí amach leo féin ag spraoi agus ag súgradh.
Ar éigean a ligtear páistí amach leo féin ag spraoi agus ag súgradh. Children are hardly allowed out on their own to have fun and play -
Tugann Teresa Mannions an tsaoil seo íde na muc is na madraí dúinn nuair a theastaíonn uainn
dúshlán dhéithe na haimsire a thabhairt.Tugann Teresa Mannions an tsaoil seo íde na muc is na madraí dúinn TM gives this life to us the plight of the pigs and the dogs nuair a theastaíonn uainn dúshlán dhéithe na haimsire a thabhairt. when we need to give a challenge to the gods of the times. -
Fógraíonn na húdaráis códanna i ngach uile dhath nuair a fheiceann siad púcaí in áit éigin.
Fógraíonn na húdaráis códanna i ngach uile dhath The authorities announce codes in every color nuair a fheiceann siad púcaí in áit éigin. when they see a pooka somewhere -
Ach dá mhéad rialacha slándála a chuirimid i bhfeidhm, is mó an faitíos a bhíonn orainn, feictear
dom. Mar a bheadh barántas uainn ón saol nach bhfaighimis bás. Craiceáilte!Ach dá mhéad rialacha slándála a chuirimid i bhfeidhm, The more security rules we enforce is mó an faitíos a bhíonn orainn, feictear dom Most of us are afraid, it seeoms to me Mar a bheadh barántas uainn ón saol nach bhfaighimis bás. We would like a warrantee on us to not die from life. -
Agus an toradh a bheas air ná gur dream muid feasta nach mbeidh in ann dul i ngleic le géarchéim
nuair a bheidh géarchéim dháiríre ann. Ní ligfidh an eagla dúinn.Agus an toradh a bheas air ná gur dream muid feasta nach mbeidh in ann dul i ngleic le géarchéim The result will be that the body/group of us will not be able to cope with a crisis/td> nuair a bheidh géarchéim dháiríre ann. when there is a real crisis Ní ligfidh an eagla dúinn. The fear will not let us. -
Cinnte, ní mholfainn d’éinne sampla mo thuismitheoirí a leanúint agus gaiste báis a dhéanamh de
charr. Ach ba mhaith liom a cheapadh go mbeadh sponc éigin i ngasúir an lae inniu agus go
ligfeadh a dtuismitheoirí dóibh a gcuid misnigh a thraenáil.ní mholfainn d’éinne sampla mo thuismitheoirí a leanúint I do not recommend to anyone following my parents as an exampe gaiste báis a dhéanamh de charr. make a death trap of a car ach ba mhaith liom a cheapadh go mbeadh sponc éigin i ngasúir an lae inniu I would like to think that there was some spirit/spunk in today’s children go ligfeadh a dtuismitheoirí dóibh a gcuid misnigh a thraenáil. that their parents would allow them to train their courage -
Mar a dhéanainn féin nuair a bhí mé a trí nó ceithre bliana déag. Déagóir saghas faiteach a bhí
ionam agus theastaigh uaim rud éigin a dhéanamh faoi.Mar a dhéanainn féin nuair a bhí mé a trí nó ceithre bliana déag. As I did my self when I was 13 or 14 dhéanainn [Munster] Déagóir saghas faiteach a bhí ionam I was a sort of shy/afraid teenager theastaigh uaim rud éigin a dhéanamh faoi. I wanted to do something about it -
Oíche i ndiaidh oíche, thugainn aghaidh ar an bpáirc náisiúnta mhór atá gar go leor do theach mo
mhuintire chun dul amú i ndorchadas na foraoise. D’fhágainn an cosán agus dhéanainn mo
bhealach tríd an scrobarnach dheilgneach go dtí go mbíodh an bealach caillte agam ar fad.thugainn aghaidh ar an bpáirc náisiúnta mhór atá gar go leor do theach mo
mhuintire chun dul amú i ndorchadas na foraoise.I set out for he large national park close to my house
family to get lost in the darkness of the forest.D’fhágainn an cosán I left the path dhéanainn mo bhealach tríd an scrobarnach dheilgneach made my through the prickly brush go dtí go mbíodh an bealach caillte agam ar fad. until I had completely lost the path -
Ansin choinnínn orm píosa eile.
Ansin choinnínn orm píosa eile Then I kept another piece on me -
Léigh tuilleadh sa rannóg seo ‘Tuairimíocht’
<!–
–>
<!–
–>
From Hilbert Space to Dilbert Space, and beyond 