Irish Class, February 23, 2015
Rang Gaeilge, 23ú lá mí Feabhra 2015
<!–
Fadas: áéíóúÁÉÍÓÚ
–>
CRÚBA NA CINNIÚNA
le Áine Uí Fhoghlú
Tá Jimmy anseo liom agus an bheirt againn ag obair óna
hocht ar maidin ach tá óiche fhada romhainn fós. Aon
ghníomhaíocht amuigh ansin?” “Tá beagán. Cuid de na
bleachtairí óga nua sin ag smúrthaíl [32] thart ag iarraidh ainm
a dhéanamh dóibh féin ach ná bíodh imní oraibh. Caillfidh
mé iad anois go luath. Beidh mé chugaibh i gceann ceathrú
uaire nó mar sin. Bígí ag súil le mo chnag ar an doras.
| an bheirt againn ag obair óna hocht ar maidin ach tá óiche fhada romhainn fós. | the two of us have been working from 8 in the morning and we still have a long night ahead of us | |
| Aon ghníomhaíocht amuigh ansin? | Any activity out there? | |
| ag smúrthaíl | sniffing | |
| Cuid de na bleachtairí óga nua sin ag smúrthaíl thart ag iarraidh ainm a dhéanamh dóibh féin ach ná bíodh imní oraibh. | Some of the new young detectives were sniffing around trying to make a name for themselves but do not worry. | |
| Caillfidh mé iad anois go luath. | I will now lose them soon | |
| Beidh mé chugaibh i gceann ceathrú uaire nó mar sin. | I will [come] to you in a quarter hour or so | |
| Bígí ag súil le mo chnag ar an doras. | You will expect my knock on the door. | |
B’é Jimmy a scaoil isteach é. Chonaic sé athrú meoin ar Jazzer
anois nuair a labhair sé. “Caithfimid an diabhal gnó seo a chur
i gcrích go tapa. I bhfad níos tapúla a ná mar a bhí ar intinn
againn. Tá an teas ag méadú sa chathair agus tá an gnó seo
thíos fán dtír ag cur ár gcuid fear faoi bhrú mor.” “Cá seasann
cúrsaí anois maidir leis an scéal sin?” Jimmy a bhí ag caint. “An
bhfuil na tuairiscí nuachta le creidiúint nó an bhfuil na Gardaí
ag iarraidh ligean orthu go bhfuil i bhfad níos mó ar eolas acu
ná mar atá? Ag súil go gcuirfidh siad faoi bhrú sinn agus go
ndéanfaimid rud éigin amaideach?” “Bhuel,” a deir Jazzer
“d’éirigh linn an t-ábhar ar fad a thabhairt linn ach caithfear é
a fhágaint sa depot go ceann roinnt seachtainní go maolóidh an teas
agus ansin beimid ábalta é a chur de láimh [33]. Bheadh gach
rud go breá murach gur tharla an tréidlia a bheith glaoite
amach ar an oíche. Tá seisean tar éis a bheith ag caint leis na
Gardaí cheana féin. Tá rud nó dhó eile go gcaithfear aire a
thabhairt dóibh fós. Finné amhain go mb’fhéidir go gcaithfí a
chiúiniú.” Bhí Jazzer an-chúramach gan an iomarca eolais a
thabhairt. Bhí Jimmy ceart go leor ach ní raibh go leor aithne
aige ar Deco fós.
| B’é Jimmy a scaoil isteach é. | It was Jimmy who let him [Jazzer] in. | |
| Chonaic sé athrú meoin ar Jazzer anois nuair a labhair sé. | He saw a change of attitude in Jazzer now when he spoke | |
| Caithfimid an diabhal gnó seo a chur i gcrích go tapa. | We must finish this damn business quickly | |
| I bhfad níos tapúla a ná mar a bhí ar intinn againn. | Much faster than we intended | |
| Tá an teas ag méadú sa chathair | The heat is increasing in the city | |
| tá an gnó seo thíos fán dtír ag cur ár gcuid fear faoi bhrú mor. | This business down ub the country below is putting our men under great pressure | |
| Cá seasann cúrsaí anois maidir leis an scéal sin? | Where stands the matters as regards that story now? | |
| An bhfuil na tuairiscí nuachta le creidiúint nó an bhfuil na Gardaí ag iarraidh ligean orthu go bhfuil i bhfad níos mó ar eolas acu ná mar atá? |
Are the news reports to be believed or do the Gardaí pretend to know much more than they do” | |
| Ag súil go gcuirfidh siad faoi bhrú sinn | Hoping they will put pressure on us | |
| go ndéanfaimid rud éigin amaideach?” | to do something foolish? | |
| d’éirigh linn an t-ábhar ar fad a thabhairt linn | we succeeded in bringing all the material with us | |
| caithfear é a fhágaint sa depot go ceann roinnt seachtainní go maolóidh an teas | must leave the depot for several weeks until the heat moderates | |
| ansin beimid ábalta é a chur de láimh a | then we will be able to dispose of it | |
| Bheadh gach rud go breá murach gur tharla an tréidlia a bheith glaoite amach ar an oíche. | All would be fine if the vet had not been called out in the night. | |
| Tá seisean tar éis a bheith ag caint leis na Gardaí cheana féin. | He has been talking to the police already. | |
| Tá rud nó dhó eile go gcaithfear aire a thabhairt dóibh fós. | There are one or two things that still need attention from them. | |
| Finné amhain go mb’fhéidir go gcaithfí a chiúiniú. | One witness that may need silencing. | |
| Bhí Jazzer an-chúramach gan an iomarca eolais a thabhairt. | Jazzer was careful not to give too much information. | |
| Bhí Jimmy ceart go leor ach ní raibh go leor aithne aige ar Deco fós. | Jimmy was OK but he still did not know Deco. | |
Ceisteanna
-
<!–
- Is finné amhain go mb’fhéidir go gcaithfí a chiúiniú í Siobhán. Fíor nó bréag?
- Is múinteoir í Siobhán. Fíor nó bréag?
- Bhí carr ag Siobhán. Fíor nó bréag?
- D’ith Siobhán sceallóga sa charr oíche na timpiste. Fíor nó bréag?
- Bhí Siobhán ag éisteacht le raidió oíche na timpiste. Fíor nó bréag?
- Is bainisteoir club só é Liam. Fíor nó bréag?
- Is duine garbh í Donna. Fíor nó bréag?
- Is maith le Donna an baile seo. Fíor nó bréag?
- Ní shásódh aon rud Donna. Fíor nó bréag?
- Chuir Siobhán a ríomhaire glúine isteach ina mála droma ar maidin. Fíor nó bréag?
- Bhí lón Siobhán sa gcuisneoir ag obair. Fíor nó bréag?
- Tá beirt leads óga as a rang ríomhaireachta go deas. Fíor nó bréag?
- Is banríon drámaíochta í Sophie. Fíor nó bréag?
–>
“Fronting” For emphasis — tuilleadh
Extra practise
-
You bought a new car!
!Is tusa a cheannaigh carr nua! -
I am going home on the bus.
Is ar an mbus atá mé ag dul abhaile -
She bought a house yesterday.
Is inné a cheannaigh sí teach. -
A robin is singing
Is spideog atá ag canadh -
We’ll have a frost tonight.
Is sioc a bheas orainn -
Mary’s dog ate my sandwich.
is é madra Mháire a d’ith mo ceapaire. -
Mary’s dog ate my sandwich.
is é mo cheapaire a d’ith madra Mháire. -
She’s sleeping!
Is ag chodhladh atá sí. -
The new nurse accidentally sat on the patient.
Is é an t-altra nua a shuigh de thaisme ar an othar. -
The priest carries his book from house to house.
Is é a leabhar an tsagart a iompraíonn ó theach go teach.
| cheana (féin) | already | |
| céanna | the same | |
| go ceann | [period of time in the future] | |
| fán | under the | [here] ← fá/faoi + an |
| cruinniú | meeting | m4 |
<!–
–>
From Hilbert Space to Dilbert Space, and beyond 