Irish Class, November 12, 2012
Rang Gaeilge, 12 lá Mí na Samhna 2012
<!–
Fadas: áéíóúÁÉÍÓÚ
–>
| aonach | fair | m1 |
| snáth | thread, yarn, web | |
| fíodóir | weaver | m3 gs fíodóra, npl fíodóirí, gpl fíodóirí |
| foirgneamh | building, structure | m1 |
| ealaíontóir | artist | |
| dealbhóir | sculptor | |
| péintéir | painter | |
| lán | full | |
| mórán, go leor | many | |
An Gaeilgeoir Mór
-
Má bhí an lá go breá, ba thíos cois trá
a bhíodh an Gaeilgeoir Mór ina shuí;
is bhíodh spóirt is greann ag Páidín Sheáin,
ag dul thairis, suas is síos.breá fine cos leg, foot, edge trá beach f4 bhíodh used to be p hab of bí spórt sport, diversion, fun m1 greann fun, mirth, jesting m1 tairis stand, stop, stay, abide tairis = thar over, across, past -
Páipéar is peann faoi réir ina láimh
is é go síoraí ag faire ar scéal;
is é a bhíodh sásta á bhreacadh síos,
ba chuma fírinne é nó bréag.
réir will, wish, command síoraí eternal, perpetual, continual, constant faire watch, wake f4 breacadh variegation, patchwork, inkmarks [writing] m1 ba chuma fírinne é nó bréag whatever the truth or falsehood -
Is fada ón trá a bheadh Páidín Sheáin,
ach sa samhradh bhíodh sé maraithe,
ag faire ar dheabhail de strainséirí,
a bhíodh ag salú istigh ina gharraí.fada ón far from trá beach f4 maraigh kill v bhíodh used to be p hab of bí deabhal = diabhal devil faire watch, wake f4 strainséir stranger salaigh dirty, defile vn salú garraí garden, plot, enclosure m4 -
Ní raibh aon aimhreas air faoin nGaeilgeoir Mór,
bhíodh an bheirt ag ól corrphionta;
is dhá n-inseodh Páidín scéal nó dhó,
thugadh an Gaeilgeoir Mór corrphunt dhó.aimhreas = amhras doubt bhíodh used to be p hab of bí corrphionta odd/occasional pint [?} inis tell f inseodh thugadh used to give/take ← tabhairt dhá if dhó = dó to him ← do corrphunt occasional pount -
Thagadh leaids ar cuairt ag Páidín bocht,
iad ag saighdeadh faoi is ag magadh;
dúradh leis gurbh é an Gaeilgeoir Mór,
a bhí ag leasú Gharraí an Chladaigh.Thagadh …. ar cuairt used to (come) visit ← tar leaid lad pl leaids saighdeadh incitement, provocation magadh mocking, mockery dúradh = abair say, speak leasú amendment, reform, improvement garraí garden cladach shore, beach gs cladaigh -
Ní chreidfeadh Páidín iad ar dtús,
ach thug siad móid is mionna,
gur facthas thoir sa ngarraí é,
istigh faoi thom is é ag cromadhcreid believe cond chreidfeadh Ní chreidfeadh Páidín iad ar dtús Paddy would not believe them at first móid vow thug siad móid they made a vow mionnaigh swear mionna ??? facthas thoir seen east tom bush, shryb cromadh bending, stooping -
Chuaigh Páidín síos an lá dár gcionn,
é ag fiuchadh le teann buile;
agus ar ndóigh mar ab iondúil leis,
bhí an Gaeilgeoir Mór thíos roimhe.an lá dár gcionn the next day fiuchadh boiling teann strength, force; tight, taut buile madness, frenzy ar ndóigh of course iondúil usual, customary thíos roimhe down before him -
Níor mhaith le Páidin breathnú air,
is gan air ach feisteas snámha.
mar bhí glugar bog de bholg geir,
ina bhurlaí ar a chnámha.Níor mhaith le Páidin breathnú air Paddy did not want to be seen feisteas fitting, attire, dress snámha swimming glugar plopping, gurgling bog soft bolg stomach geir fat burla bundle, roll -
Ansin — i gcead an chomhluadair —
nuair a shuíodh sé ar a thóin,
is é an áit a mbíodh a imleacán
ach leagtha ar a ghlúin.comhluadar (social) company cead permission i gcead an chomhluadair with the permission of the company shuíodh used to be sitting mbíodh used to be imleacán navel leag ar lay on, place on glúin knee f2 -
“Cad é an fáth nach dtéann tú ar snámh?”
a deir an Gaeilgeoir Mór;
chaith Páidin amach smugairle,
is bhí gangaid ina ghlór.Cad é an fáth nach dtéann tú ar snámh? Why aren’t you going swimming? smugairle thick spittle gangaid venom, virulence, spite, bitterness -
“Dhá mbeifeá ag iompar cliabh mór feamainne
aníos thrí chladach garbh;
nó sa taoille amuigh go hascaillí
ag bailiú feamainn dhearg,bheifeá would be carrying iompar carrying cliabh chest, ribbed frame feamainn seaweed cladach shore garbh rough taoille = taoide tide ascaill armpit, recess, corner; avenue amuigh go hascaillí up to [the] armpits bailiú collecting feamainn seaweed -
“Nó méaracha bheith stróicthe dhíot
ag baint charraigín ar mhulláin,
b’fhearr dhuit é ná an bhloinig sin,
is bheifeá ag breathnú folláin.méaracha bheith stróicthe fingers being torn dhíot from you ← de carraigín Carrageen moss mullán elevated ground, hillock bloinig = blonag soft fat, lard, blubber folláin healthy -
“Tiaráil leis an bhfarraige,
a scar mo cheithre cnámh;
b’fhearr liom luí i dtom neantógaí,
ná a dhul amach ar snámh.”tiaráil slogging farraige scar part, separate luí lying down tom bush, shrub neantóg nettle -
Rug an Gaeilgeoir Mór ar pheann,
is chaon scairt aige á scríobh,
ach stop an scairt is thosaigh an scread
nuair a léim Páidín ar a dhroim.chaon = gach aon shout, call, summonr scairt yelling scread screab -
“Ná bac le Gaeilge anois níos mó,
ach tinte an deabhail ‘do scalladh;
más tú tá ag cur na gcarnáin uait,
tá an garraí bréan le boladh.Ná bac le … leave … alone, do not bother with … tine fire pl tinte scalladh scald más má + is carnán heap, mound, pile bréan foul boladh smell, scent, odor -
“Ach tabharfaidh mise a mblas dhuit fhéin
má théann tú soir aríst ann;
is é cleas an chait a dhéanfar leat,
do shrón a thomadh síos ann.”má théann tú soir aríst ann if you go east again cleas an chait trick of the cat a dhéanfar leat will be done with you tomadh = tumadh dip, dive, plunge -
Ní thagann an Gaeilgeoir Mór níos mó,
is ní théann Páidín síos le cladach;
an dream a shaighead is a chum an bhréag,
ba shin iad a bhí bradach.Ní thagann does not come ← tar ní théann Páidín síos le cladach Paddy does not go down to the shore dream body of people, group, tribe saighead arrow, incitement, provocation cum form, shape bréag lie n bradach thieving
<!–
–>
From Hilbert Space to Dilbert Space, and beyond 