Monday Night Irish Class, January 26, 2015

Irish Class, January 26, 2015

Rang Gaeilge, 26ú lá mí Eanáir 2015

<!–

Fadas: áéíóúÁÉÍÓÚ

–>

Seanfhocal

Ó bearradh na Rónta. “From when the seals were shaved” (A really long time ago)
Chom Gaelach le muca Dhroichead Átha “As Irish as the pigs of Drogheda” (As Irish as can be) Droichead Átha = “bridge of the ford”


Tráth na gCeist

Ceisteanna
Cad é an contae is lú i Minnesota? What is the smallest county in Minnesota?
Cén tAigéan atá suite soir ó SAM? What Ocean is located east of the US
Cé chaill na toghchán uachtaráin na SAM sa bhliain 1964? Who lost the US Presidential election of 1964
Cén abhainn ar a bhfuil cathair Chicago suite? On what river is the city of Chicago located.
Cad é speisialta faoi abhainn sin? What is special about that river?
Cá bhfuil Olympus Mons suite? (Is sliabh é Olympus Mons) Where is Olympus Mons?

Freagraí
Is Ramsey an contae is lú i Minnesota Ramsey is the smallest county in Minnesota
Tá an tAigéan Atlantach suite thoir na Stáit Aontaithe Mheiriceá. The Atlantic Ocean is east of the USA
Chaill Barry Goldwater na toghchán uachtaráin na SAM sa bhliain 1964? Barry Goldwater lost the US Presidential election
Tá an chathair Chicago ar an abhainn Chicago. The city of Chicago is on the Chicago River.
Ritheann an abhainn ar gcúl. The river runs backwards.
Tá Olympus Mons suite ar pláinead Marsa. Olympus Mons is on the planet Mars.

CRÚBA NA CINNIÚNA

le Áine Uí Fhoghlú
Caibidil 2: Gnáthlá [tuilleadh]

Nuair a shuigh sí síos ag an mbord sa seomra foirne ag am lóin bhí an comhrá faoi lán seol. Bhí sí deanach ag teacht isteach
mar go raibh uirthi labhairt le beirt leads óga as a rang ríomhaireachta. Ba rang an-dúshlánach [26] iad.
Ba mhinic í ag smaoineamh le déanaí gur mhaith léi athrú gairme. Scata leads an-deas ba ea a bhformhór
ach bhí siad ar fad tar éis titim amach as an oideachas foirmeálta. Deacrachtaí móra teaghlaigh ag cuid acu sa mbaile.
Cuid eile acu ar a ndícheall ach deacrachtaí foghlama acu. Sé bliana déag an mhéan aois a bhí acu.
Ach an bheirt seo, bhí siad an-trioblóideach le gairid. Ráflaí ann fúthu go raibh siad tosaithe ag díol drugaí amuigh
ar chúl sna tráthnónta. Is ag labhairt leo i dtaobh a n-iompar sa rang a bhí Siobhán ach níor thaitin an rud
a chonaic sí i súile na beirte inniu léi. Rud éigin nach raibh le sonrú cheana. Dúshlán de short eagsuil a bhí ann.
Dúshlán a duirt lei gur chuma sa tsioc leo fuithi. Dúshlán a dúirt “tá rud éigin i bhfad níos tábhachtaí ar bun againne ná
mar a thuigfeása.” Bhí dánaíocht nua iontu le déanaí. Smaoinigh sí arís ar na ráflaí.

Nuair a shuigh sí síos ag an mbord sa seomra foirne ag am lóin bhí an comhrá faoi lán seol. When she sat down at the table in the staff room at lunchtime conversation was under full sail.
Bhí sí deanach ag teacht isteach mar go raibh uirthi labhairt le beirt leads óga as a rang ríomhaireachta. She was late coming in as she had to talk with two young lads from her computer class. uirthi “had to”
an-dúshlánach very challenging
Ba mhinic í ag smaoineamh le déanaí gur mhaith léi athrú gairme. She was often thinking lately that she would like a career change.
Scata leads an-deas ba ea a bhformhór The group of lads was very nice for the most part
bhí siad ar fad tar éis titim amach as an oideachas foirmeálta they had long since fallen out of formal education.
Deacrachtaí móra teaghlaigh ag cuid acu sa mbaile. Some of them had great difficulties with families at home.
Cuid eile acu ar a ndícheall ach deacrachtaí foghlama acu. Others were doing their best but had learning difficulties.
Sé bliana déag an mhéan aois a bhí acu. 16 was their average age
bhí siad an-trioblóideach le gairid they were very troublesome recently.
Ráflaí ann fúthu rumors about them
iad tosaithe ag díol drugaí amuigh ar chúl sna tráthnónta. they started selling drugs out back in the evenings.
Is ag labhairt leo i dtaobh a n-iompar sa rang a bhí Siobhán S was talking with them about their conduct in class
níor thaitin an rud a chonaic sí i súile na beirte inniu léi. she did not like the thing she saw in the eyes of the two today.
Rud éigin nach raibh le sonrú cheana. Something that was not already noticed.
Dúshlán de short eagsuil a bhí ann. A defiance of a different sort was there.
Dúshlán a duirt lei gur chuma sa tsioc leo fuithi. A challenge that said to her they did not care about her
tá rud éigin i bhfad níos tábhachtaí ar bun againne ná mar a thuigfeása. there is something far more
important to us going on than you would understand
thuigfeása 2nd pers cond. of tuig
Bhí dánaíocht nua iontu le déanaí. There was a new boldness in them lately.
Smaoinigh sí arís ar na ráflaí. She thought again of the rumors.

“…..agus is cosúil gur éalaigh an buíon armtha [27] le seoda agus le gach saghas órnáid luachmhar – airgead, práis, gach sórt.
Agus an bhean a bhí ag caint ar an nuacht dúirt sí gur baineadh geit uafásach aisti nuair a shiúil an fear armtha agus
an púicín air isteach ina seomra codlata….” Sophie a bhí ag caint. In ard a gutha mar ba ghnáth. Murab iad scéalta na réalta scannán

agus popcheoil ba chúram di is amhlaidh a bhíodh sí ag taispeáint ball éadaigh nua éigin a bhí ceannaithe aici.
Labhraíodh sí ar nós na gaoithe agus i gcónaí in ard a gutha. Ar éigean a tharraingíodh sí anáil. Bhí Siobhán ró-thuirseach
le bheith ag éisteacht léi inniu. Siar léi chuig an doirteal. Fuair cupán di féin. Mála tae isteach ann, líon ón gciteal é.
Bhain a lón as an gcuisneoir. …

buíon armtha armed gang
is cosúil gur éalaigh an buíon armtha le seoda seems that the armed gang escaped with jewelry
le gach saghas órnáid luachmhar with every sort of valuable jewel
prás brass
dúirt sí gur baineadh geit uafásach aisti nuair a shiúil an fear armtha she said it would be a terrible fright when an armed man would walk
an púicín air isteach ina seomra codlata. with a mask on him into her bedroom
In ard a gutha mar ba ghnáth. In a loud voice as usual
Murab iad scéalta na réalta scannán If theg weren’t the stories of the movie stars
cúram care, responsibility, charge, task, duty m1
amhlaidh thus
is amhlaidh a bhíodh the fact would be
bhíodh sí ag taispeáint ball éadaigh nua éigin a bhí ceannaithe aici. she would be showing some new garments she had bought
Labhraíodh sí ar nós na gaoithe agus i gcónaí in ard a gutha. She always spoke like the wind and always in a high voice Labhraíodh p. hab.
Ar éigean a tharraingíodh sí anáil. She would barely draw a breath.
Siar léi chuig an doirteal. She turned back to the sink
líon ón gciteal é. filled it from the kettle


scata crowd
uaireanta sometimes
scáití sometimes Conn.
amantaí sometimes M.
éa-, éi- [negative prefix]
trom heavy
éadrom light [weight]
cinnte definite, certain, sure
éicint some = éigin
mol recommend, praise, suggest
obair work [process of working]
saothar work [the work

<!–


–>

Leave a Reply

Please log in using one of these methods to post your comment:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Twitter picture

You are commenting using your Twitter account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.