Monday Night Irish Class, April 1, 2013

Irish Class, April 1, 2013

Rang Gaeilge, 1ú lá mí Aibreáin 2013

<!–

Fadas: áéíóúÁÉÍÓÚ

–>

<!–

–>

Will was sick, so our class did not meet. However, I had done the reading and made notes
on the homework.

Cuir deireadh leis an náire a bhaineann le bronnadh seamróige

bain le touch, interfere with, concerning
bronnadh grant, bestowal
  1. Tá moladh agam duit, a
    léitheora, maidir leis an
    gcéad bhreithlá eile a
    bheidh agat. Molaim duit
    bronntanas a cheannach
    don chara is saibhre atá agat agus é
    a bhronnadh orthu ar an lá mór.

    moladh praise, recommendation, proposal
    léitheora reader
    maidir as for, as regards; like, as well as
    an gcéad bhreithlá eile a bheidh agat the next birthday you will have
    Molaim duit I recommend to you
    bronnadh grant, bestowal
    orthu on them ar

  2. Tá seans ann, áfach, nach mbeidh
    do chara in ann glacadh le do
    chuairt ar do bhreithlá, óir bíonn
    daoine saibhre thar a bheith
    gnóthach, tá a fhios agat. B’fhéidir
    go mbeidh tú ábalta cuairt a tabhairt
    orthu cúpla lá tar éis do bhreithlá
    nó mar sin.

    áfach however
    nach mbeidh do chara in ann glacadh le do chuairt ar do bhreithlá your friend will not be able to take a visit on your birthday
    óir bíonn daoine saibhre thar a bheith gnóthach because very [thar = over] rich people are busy
    B’fhéidir go mbeidh tú ábalta cuairt a tabhairt orthu cúpla lá tar éis do bhreithlá nó mar sin. Perhaps you will be able to visit a couple days after your birthday or so

  3. Tá baol ann chomh maith go
    rachaidh an bronntanas a cheannóidh
    tú don duine seo isteach sa
    bhosca bruscar chomh luath is atá
    tú imithe ón áit –ach ná bí róbhuartha,
    beidh an-áthas orthu glacadh
    leis sa chéad dul síos.

    baol risk
    rachaidh will go fut. of téigh
    cheannóidh will buy why lenited?
    bruscar trash
    chomh luath is atá tú imithe ón áit as soon as you have left the place
    buartha sorry, sorrowfull
    áthas joy, gladness, happiness
    dul going, occasion, instance

  4. An bhfuil mórán daoine ann a
    ghlacadh leis an moladh seo? Níl ná
    baol air, ach tá tír a dhéanann an
    méid céanna chuile bhliain, Éire.

    glac take, accept
    moladh praise, recommendation, proposal, suggestion
    baol risk
    tá tír a dhéanann an méid céanna chuile bhliain the country does the same [amount] every year

  5. Ar Lá Náisiúnta na hÉireann, Lá
    ‘le Pádraig, tugann ceannaire tofa
    na tíre seo cuairt ar Uachtarán Stáit
    Aontaithe Mheiriceá chun bronntanas
    a thabhairt dó – babhla lán le
    seamróga.

    ‘le ???
    tugann … cuairt visits
    ceannaire leader
    tofa
    to him/it
    babhla lán bowl m4

  6. Ní raibh an t-am ag Barack Obama
    glacadh leis an mbronntanas seo ar
    Lá ‘le Pádraig anuraidh, áfach, bhí
    Enda Kenny ag fanacht thart go dtí
    20 Márta chun umhlóid a thabhairt
    dó.

    Ní raibh an t-am ag Barack Obama glacadh leis an mbronntanas seo ar Lá ‘le Pádraig anuraidh, Barack Obama did not have the time to accept this give on St. Patrick’s Day last year
    áfach however
    umhlóid submission, lowly service; suppleness

  7. Déantar cur síos ar an mbronnadh
    seo mar an ‘tradtional bowl of
    shamrock’. De réir an Dr Michael
    Kennedy, eagarthóir feidhmeach
    leis an Documents on Irish Foreign
    Policy, chuir Ambasadóir na hÉireann,
    John Joseph Hearne, tús leis an
    nós seo in 1952. Dúirt sé leis an
    Journal.ie gur iarracht bhí ann an
    mhíshástacht i SAM faoi neodracht
    na hÉireann le linn an Dara Cogaidh
    Dhomhanda a mhaolú.

    bronnadh grant, bestowal
    De réir according to
    eagarthóir editor
    feidhmeach applied
    nós began
    iarracht attempt
    míshástacht dissatisfaction
    neodracht neutrality
    maolaigh make, become, blunt, lower, decrease

  8. Ní ambasadóirí a bhronnann an
    tseamróg ar Uachtarán Mheiriceá na
    laethanta seo, déanann an
    Taoiseach é sin.

    bronn grant, bestow

  9. Dála an scéil, caitear an tseamróg
    sa bhosca bruscar díreach tar éis an
    tsearmanais.

    Dála an scéil by the way
    searmanas ceremony m1

  10. De réir dealraimh, déanann ceannaire
    na hÉireann ceiliúradh ar lá
    náisiúnta na hÉireann i dtír eile ar
    mhaithe le ‘rochtain’ a fháil ar
    Uachtarán Mheiriceá. Tá éad ar
    thíortha eile faoin nós seo de réir
    tráchtairí in Éirinn.

    De réir dealraimh apparently
    ceannaire leader
    ceiliúradh celebration
    ar mhaithe le for the good of
    rochtain reaching, attaining
    éad jealousy, envy
    tráchtaire commentator m4

  11. Táim lánchinnte de go bhféadadh
    tíortha eile an rochtain chéanna a
    fháil ar Uachtarán Mheiriceá dá
    mbeadh siad sásta feacadh os
    comhar an duine is cumhachtaí ar
    domhan ar lá náisiúnta a dtír
    dhúchais.

    Táim lánchinnte I am absolutely certain
    céanna sane
    feacadh bend, bent posture
    comhar cooperation
    cumhacht force, power f3
    tír dhúchais native land

  12. Má bhaineann Albain neamhspleáchas
    amach in 2014 d’fhéadfadh
    Alex Salmond babhla
    feochadán a thabhairt do Barack
    Obama ar Lá Aindrias. D’fhéadfadh
    Francois Hollande babhla gairleoige
    a thabhairt dó ar Lá an Bastille.
    D’fhéadadh SAM an nós a thosú iad
    féin amach anseo de réir mar a
    mhéadaíonn an chumhacht atá ag
    tíortha eile. D’fhéadadh Obama
    pióg úll a bhronnadh ar Uachtarán
    na Síne i mBéising ar 4 Iúil, mar
    shampla.

    neamhspleáchas independence
    feochadán thistle
    méadaigh increase, enlarge

  13. Agus cén mhaitheas a dhéanann
    an rochtain seo i ndeireadh na dála?
    An bhfuil geilleagar na hÉireann
    mórán níos láidre ná tíortha eile
    nach bhfaighean uair an chloig sa
    Teach Bán gach bliain?

    rochtain reaching, attaining
    i ndeireadh na dála when all is said and done
    geilleagar economy
    mórán many
    níos láidre stronger
    uair an chloig hours

  14. Meallann Éire sciar mór den
    infheistíocht a dhéanann comhlachtaí
    Meiriceánacha san Eoraip.
    Ceapann muid go léiríonn sé seo na
    buanna atá ag geilleagar na tíre seo
    ach an rud a léiríonn sé ná cé
    chomh lag is atá sí.

    meall charm, entice
    sciar share
    comhlacht company, firm
    léirigh clarify, illustrate, explain; reflect
    bua victory; talent pl buanna
    lag weak

  15. Aisteach go leor, ach tá geilleagair
    níos láidre agus níos inmharthana
    ag go leor tíortha beaga eile in ainneoin
    nach bhfuil an ‘rochtain’ ollluachmhar
    nó an méid céanna
    infheistíocht eachtrannach acu.

    aisteach strange, curious
    geilleagar economy
    níos láidre agus níos inmharthana stronger and more viable
    in ainneoin not withstanding, in spite of
    rochtain reaching, attaining
    luachmhar valuable, precious
    an méid céanna infheistíocht eachtrannach acu they have the same amount of foreign investment

  16. An fhírinne lom ná gur aonad eacnamaíoch atá teipthe í Poblacht na hÉireann. Níor éirigh linn an rud is
    bunúsaí a dhéanamh, a chinntiú gur féidir le gach duine a bheirtear in Éirinn slí bheatha a bhaint amach in
    Éirinn. Seachas dornán de bhlianta sna 1960í agus sna 1990í is tubaist a bhí i ngeilleagar na tíre ó 1921-2013.
    Ard-dífhostaíocht agus ard-imirce,sin na tréithe is láidre a bhí ann don chuid is mó den tréimhse.

    fírinne truth, reality f4
    lom bare, stark
    aonad unit m1
    eacnamaíoch economic
    teip fail
    Poblacht Republic
    éirigh le rise by/along with/with the aid of
    cinntigh make certain, confirm assure
    seachas besides; other than; rather than; compared to
    dornán handful
    míle naoi gcéad seasca 1960
    míle naoi gcéad nócha
    tubaiste calamity, disaster f4
    míle naoi gcéad fiche a haon
    dhá mhíle a trí déag
    geilleagar economy
    fostaíocht employment
    imirce emigration, migration f4
    tréith trait, quality, characteristic
    is láidre strongest
    tréimhse period, term f4

  17. Is é an earnáil onnmhairithe an
    tuar dóchais is tábhachtaí atá ag an
    ngeilleagar faoi láthair. Tá borradh
    faoin méid táirgí a dhéantar in
    Éirinn agus a dhíoltar thar lear. Ach
    is comhlachtaí iasachta a
    tháirgeann 90% d’onnmhairí na
    hÉireann; déanann comhlachtaí
    dúchasacha an 10% eile.

    earnáil sector f3
    onnmhairithe export
    tuar sign, omen
    dóchas hope, expectation m1
    tábhachtach important
    faoi láthair at present
    borradh growth, expansion, swelling m
    táirge product m4
    thar lear overseas, abroad
    comhlacht company, firm m3
    iasachta foreign iasacht “lending, borrowing, loan”

  18. Tá teachtaireacht láidir á chur
    amach ag na figiúirí seo – ní féidir
    linn saibhreas a chothú dúinn féin,
    caithfidh muid daoine ón iasacht a
    mhealladh anseo chun é sin a
    dhéanamh dúinn.

    teachtaireacht message f3
    cothaigh feed, nourish, promote, maintaint
    dúinn to us do
    caithfidh muid daoine ón iasacht a mhealladh We need to attract people from abroad
    anseo chun é sin a dhéanamh dúinn to do this for us

  19. Níl an rialtas ag breathnú ar an
    gceist seo ar chor ar bith, tá siad ag
    treabhadh ar aghaidh leis an
    bpríomhpholasaí eacnamaíochta
    atá acu – infheistíocht eachtrannach
    a mhealladh.

    Níl an rialtas ag breathnú ar an gceist seo ar chor ar bith The government is not looking at this question at all
    treabhadh plowing
    ar aghaidh facing, forward
    príomh- principal, prime, major
    infheistíocht eachtrannach a mhealladh to attract foreign investment

  20. Ba cheart go mbeadh muid ag
    déanamh iniúchadh cuimsitheach
    ar na fáthanna go bhfuil teipthe ar
    gheilleagar le 90 bliain anuas
    seachas a bheith ag bronnadh bronntanas
    ar thír eile ar Lá Náisiúnta na
    tíre seo.

    iniúchadh audit, scrutiny m
    cuimsitheach comprehensive
    fáth cause, reason m3
    teip fail
    seachas besides; other than; rather than; compared to
    bronnadh grant, bestowal
    bronntanas gift, present m1

  21. Agus tá an tubaist seo tite amach
    ainneoin go bhfuil ceann de na
    ‘buntáistí’ eacnamaíochta is mó dá
    bhfuil ann againn – Béarla.

    tubaiste calamity, disaster f4
    ainneoin notwithstanding, in spite of
    buntáiste advantage
    na ‘buntáistí’ eacnamaíochta is mó dá bhfuil ann againn however/of those the greatest economic ‘advantages’ that we have “however”, “of those” ??

  22. Tá muid suite béal doras le ceann
    de na geilleagair is láidre ar
    domhan, labhraíonn formhór an
    phobail in Éirinn teanga na tíre sin
    agus teanga na tíre is saibhre ar
    domhain, SAM – ach ina ainneoin
    sin tá praiseach déanta againn den
    gheilleagar.

    Tá muid suite béal doras le ceann de na geilleagair is láidre ar domhan We are located next door to one of the strongest economies of the world
    labhair speaks
    formhór majority
    pobal people, popuation
    ainneoin notwithstanding, in spite of
    praiseach pottage, (thin) porridge
    praiseach déanta made a mess

  23. Aisteach go leor, ach tá tíortha ar domhan atá saibhir nach labhraíonn Béarla. Tá sé deacair a
    chreidmheáil go bhféadfadh cúrsaí
    a bheith níos measa dá mba rud é
    gur fhan muintir na tíre seo dílis
    don Ghaeilge. Is é an rud atá déanta
    againn ná gur dhíol formhór na
    ndaoine in Éirinn ár máthairtheanga
    ar mhaithe le 30 píosa de
    bhréagór.

    aisteach strange, curious
    creid believe, suppose
    cúrsa course, career m4
    níos measa worse
    fan wait, stay, remain
    dílis own, genuine, loyal
    formhór majority
    ar mhaithe le for the sake of
    bréagór fool’s gold, iron pyrite m1

<!–

–>

Leave a Reply

Please log in using one of these methods to post your comment:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Twitter picture

You are commenting using your Twitter account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.