Irish Class, June 16, 2008
Irish Class, June 16, 2008
The big news is that Nick is leaving us in August. He got a job out east. It has been a great year, and we will miss him. However, he is a new Ph.D. in History, and we have to be happy that he has a job in his field.
From Nick’s class
page:
“….listen to a set of verbs and nouns that have an
initial mutation (usually lenition, but not always), recognize the root
word, and write down that root. “
| thit mé | tit | fall, decline, collapse |
| sheas sé | seas | stand, stop, stay |
| ní fheicim | feic | see |
| phós sé | pós | marry |
| shiúil sé |
siúil | walk, travel [verb] |
| an t-athair | athair | father |
| an t-im | im | butter |
| an t-iasc | iasc | fish m1 |
| an t-uisce | uisce | water |
| mo bhuachaill | buachaill | boy m3 |
| do bhean | bean | woman |
| an bhó | bó | cow |
| an fhilíocht |
filíocht | poetry |
| an Fhrainc | Frainc | |
| an bhrón | brón | sorrow m1 |
| an fhéile |
féile | festival |
| an tslí | slí | way, road, direction |
| an tsaoire | saoire | feast, vacation |
| an tseachtain | seachtain | week |
| bhuail sé | buail | hit, strike |
| shocraigh sé | socraigh | settle, calm, arrange |
| thosaigh sé | tosaigh | begin, start |
| d’fhan sé | fan | wait, stay |
| d’ith sé | ith | eat |
| d’éirigh sé |
éirigh | rise, grow, become |
From Nick’s class
page:
“As you work on the list, it is also helpful to take a second
and think of why lenition (or an initial “t,” or a
“d”) is needed for each case. What grammatical rule
requires each mutation?”
Briathra
Athraigh na briathra sna habairtí seo:
(Put the verbs in parentheses below in the correct tense):
-
(Imíonn siad) go Doire arú inné agus (fanann) siad ann ar feadh
seachtaine.go Doire to Derry (the place) arú inné the day before yesterday arú amárach the day after tomorrow ar feadh throughout D’imigh siad go Doire arú inné agus d’fhan siad ann ar feadh
seachtaine. (past for 2nd verb)D’imigh siad go Doire arú inné agus fanfaidh siad ann ar feadh
seachtaine. (future for 2nd verb) -
(Ní bhíonn mé) róchinnte faoi thodhchaí fhoirean rugbaí
na hÉireann mura stopaimid ag díbirt bainisteoirí.róchinnte too certain todhchaí future (f4) foireann team, crew, company, etc. (f2) mura if not, unless díbir drive out, banish, expel díbirt expulsion (f3) stop stop (v and n–m4) Ní bheidh mé róchinnte faoi thodhchaí fhoirean
rugbaí na hÉireann mura stopaimid ag díbirt bainisteoirí. -
Bhí brón orm nuair a chuala mé nach (beidh mé) ábalta imirt sa chluiche.
brón sorrow (m1) nuair when, considering that chuala mé I heard ábalta able imir play (v) cluiche game (m4) Bhí brón orm nuair a chuala mé nach mbeadh mé
ábalta imirt sa chluiche. -
Chuala mé go (chuaigh) tú abhaile in am.
Chuala mé I heard téigh p. chuaigh go [v irr] am time (m3) Chuala mé go ndeachaigh tú abhaile in am.
-
B’éigean dúinn (fanann) le hEoin agus (ní chloiseann muid) focal uaidh.
B’éigean ← Ba éigean (past tense copula)
B’éigean dom I had to B’éigean dúinn We had to fan wait, stay, remain uaidh (ó) from him, pron. /wai/ focal uaidh word from him clois/cluin hear (v irr) B’éigean dúinn fan le hEoin agus níor chuala muid focal uaidh.
-
Bhí sé deacair (cuimhníonn) ar gach rud a (fhoghlaimíonn muid).
deacair difficult cuimhnigh remember Bhí sé deacair cuimhnígh ar gach rud a d’fhoghlaim muid.
-
EDIT: We got some corrections and explanations on the following three at the next class session.
Táim ag (smaoiníonn) ar rothar nua a ceannaíonn.
smaoinigh think, consider ceannaigh buy, purchase Táim ag smaoineamh ar rothar nua a ceannaíonn.
-
D’iarr mé ar m’athair cabhair a (tugann) dom chun an tionscadal a (
críochnaíonn).iarr ask, request tabhair (tugann) give (v irr) cabhair help chun to, towards tionscadal project D’iarr mé ar m’athair cabhair a thug dom chun an tionscadal a
chríochnú. -
Sílimse go (feabhsaíonn) an saol in Éirinn nuair a (laghdaíonn)
an saibhreas amach anseo.feabhsaigh improve, better nuair when, considering that, although laghdaigh lessen, decrease saibhreas riches, wealth Sílimse go bhfeabhsóidh an saol in Éirinn nuair a laghdóidh
an saibhreas amach anseo. (future)Sílimse go bhfeabhsódh an saol in Éirinn nuair a laghdóidh
an saibhreas amach anseo. (conditional)
More from Pictiúrlann i nGaoth Dobhair
| úinéir | owner |
| teach lóistin | lodging house, B & B |
| ceantar | region |
| Foinse | (the newspaper) |
| ceann de na chead cheisteanna | one of the first questions |
| cuir f. cuirfidh | put |
| cuid | portion |
| fiosraigh | inquire, investigate |
| go háirithe | especially |
| más ← ma is | if (with copula) |
| cónai | dwelling, residence |
| i gcónai | always, still |
| cóngaraí | nearest |
| abair vn rá | say [v irr] |
| caill | loss (f2) |
| de bharr | because |
| comharsanacht | neighborhood |
| cuidiú | help, assistance |
| bheith in ann a rá | be able to say |
| bealach | road |
| tuig aut. tuigtear | understand |
| páirc gnó | business park |
| a bheas | will be |
| lonnaigh | stop, stay, settle |
| lonnaithe | located |
| tarlaigh | happen, occur |
| togra | choice |
| francach | rat |
| Francach | a French person (n), French (a) |